Daily Archives 10 lipca 2017

Jeśli benthamiści mieli zastosować w pełni zasadę użyteczności, w dziedzinie ekonomii musieli domagać się uzgodnienia interesów w niej za pomocą prawodawstwa, podobnie do sposobu uzgadniania interesów, którego domagali się w dziedzinie polityki. Istotnie, w napisanym dla Encyclopedia Britannica artykule o rządzie, James Mili oświadczał, że powszechnemu szczęściu sprzyja zapewnienie każdemu człowiekowi największej możliwej ilości owoców jego pracy, i że rząd powinien zapobiegać ograbianiu słabych przez silnych. Ale wiara benthamistów w pewne prawa ekonomiczne ograniczała ich pogląd, że działanie państwa w dziedzinie ekonomii jest możliwe i pożądane.

Zdaniem J. R. Cullocha (1789-1864), ucznia Ricarda, wielką zasługą tego ostatniego było sformułowanie fundamentalnego twierdzenia nauki o wartości. Głosiło ono, że wartość towarów na wolnym rynku jest określona przez ilość pracy potrzebnej do ich wytworzenia. Innymi słowy, wartość to ucieleśniona praca.

Dzieło Milla obejmuje takie tematy, jak nazywanie, klasyfikacja, abstrakcja, pamięć, przeświadczenie, rozumowanie, przyjemne i przykre wrażenia, wola oraz intencja. Na koniec autor zauważa, że po tym dziele, zawierającym część teoretyczną nauki o umyśle, powinna następować część praktyczna, obejmująca logikę traktowaną jako reguły dla umysłu w jego poszukiwaniu prawdy, etykę i rozważania nad wychowaniem. To ostatnie byłoby skierowane ku ćwiczeniu jednostki, by aktywnie przyczyniała się do największego dobra czy szczęścia własnego i swego bliźniego.