Charles Robert Darwin

Charles Robert Darwin (1809-1882) był przyrodnikiem, nie filozofem. Poczynione podczas jego słynnej podróży na statku „Beagle” (1831-1836) obserwacje różnic między zwierzętami tych samych gatunków, występującymi w różnych miejscach, oraz namysł nad różnicami między zwierzętami żyjącymi a kopalnymi, doprowadziły go do podania w wątpliwość teorii niezmienności gatunków. Przestudiowanie w 1838 r. Malthusa Essay on the Principle of Population („Rozważania o zasadzie rozwoju populacji”) pomogło Darwinowi dojść do wniosku, że w walce o byt zmiany korzystne są z reguły zachowywane, a zmiany niekorzystne są usuwane, zaś własności nabyte są przenoszone przez dziedziczność.

Podobne wnioski uzyskał niezależnie inny przyrodnik, Alfred Russel Wallace (1823-1913), który, podobnie jak Darwin, pod wpływem lektury Malthusa doszedł do idei przetrwania najlepiej przystosowanych w walce o byt. 1 lipca 1858 r. Wallace i Darwin wystąpili ze wspólnym doniesieniem na spotkaniu Towarzystwa im. Linneusza w Londynie. Wkład Wallace’a polegał na przedstawieniu odczytu On the Tendency of Varieties to Depart Indefinitely from the Original Type („O skłonności odmian do nieokreślonego odchodzenia od pierwotnego typu”), zaś wkład Darwina polegał na skrótowym przedstawieniu własnych idei.

W listopadzie 1859 r. ukazało się słynne dzieło Darwina O powstawaniu gatunków drogą doboru naturalnego, którego wszystkie e- gzemplarze zostały sprzedane w dniu ukazania się książki. W 1868 r. następuje wydanie Zmienności zwierząt i roślin w stanie udomowienia, zaś w 1871 r. światło dzienne ujrzało O pochodzeniu człowieka. Darwin ogłosił szereg dalszych prac, ale znany jest głównie z dzieł O powstawaniu gatunków oraz z O pochodzeniu człowieka.