Filozofia Edwarda Cairda

Idea jedności leżącej u podstaw rozróżnienia między podmiotem a przedmiotem staje się ważna w myśli Edwarda Cairda (1835-1908), członka Merton College w Oksfordzie (1864-1866), profesora filozofii moralnej w uniwersytecie w Glasgow (1866-1893) i dyrektora Balliol College w Oksfordzie (1893-1907). Jego sławna praca, A Critical Account of the Philosophy of Kant („Zarys krytyczny filozofii Kanta”), ukazała się w 1877 r., a dwutomowe wydanie przejrzane zostało opublikowane w 1889 r. pod tytułem The Critical Philosophy of Kant („Krytyczna filozofia Kanta”). W 1883 r. Caird ogłosił małą pracę o Heglu32, uchodzącą do dziś za jedno z najlepszych wprowadzeń do badań nad tą filozofią. Z innych prac Cairda możemy wymienić The Social Philosophy and Religion of Comte („Filozofia społeczna i religia Comte’a”, 1885), Essays on Literature and Philosophy („Rozważania o literaturze i filozofii, dwa tomy, 1892), The Evolution of Religion („Ewolucja religii”, dwa tomy, 1893) oraz The Evolution of Theology in the Greek Philosophers („Ewolucja teologii u filozofów greckich”, dwa tomy, 1904). Dwie ostatnie prace są opublikowanymi wersjami cyklów wykładów Giffordowskich.

Choć Caird pisał zarówno o Kancie jak też o Heglu, a idealizmem metafizycznym posługiwał się jako narzędziem interpretacji doświadczenia ludzkiego oraz bronią służącą atakowaniu materializmu i agnostycyzmu, nie był i nie usiłował być uczniem Hegla czy jakiegoś innego filozofa niemieckiego. W istocie uznawał, że każda próba wprowadzenia systemu filozoficznego do obcego kraju jest nie na miejscu.58 Bezpodstawne jest założenie, że to, co zadowalało minione pokolenie w Niemczech, będzie zadowalać pokolenie późniejsze w Wielkiej Brytanii. Potrzeby intelektualne zmieniają się bowiem wraz ze zmieniającymi się okolicznościami.