Altruistyczne postępowanie jednostki dążącej do przyjemności

James Mili podjął próbę pokazania, z pomocą asocjacjonistycz- nej psychologii, jak możliwe jest altruistyczne postępowanie jednostki dążącej do przyjemności. Był on wprawdzie przekonany, że „zawsze czujemy tylko nasze własne przykrości czy przyjemności. W istocie jest tak, że sama nasza idea przykrości czy przyjemności innego człowieka jest jedynie ideą naszych własnych przykrości lub ciowych, T. R. Malthusa, i Johna Austina, który zastosował zasady utyli- taryzmu do prawoznawstwa w swej pracy The Province of Jurisprudence Determined: („Określenie dziedziny prawoznawstwa”, 1932).

Mili miał rzeczywiście zupełną słuszność sądząc, że Izba Gmin w jego czasach reprezentowała skutecznie tylko małą część ludności. Myślał jednak, jak się wydaje, że ciało ustawodawcze reprezentujące zamożną klasę średnią reprezentowałoby interesy kraju jako całości. Zarazem nie dostrzegał żadnej logicznej bariery w procesie rozszerzania prawa wyborczego, choć przyjmował, dość nieoczekiwanie, że klasami niższymi będzie rządziła mądrość klasy średniej. przyjemności, powiązaną z ideą innego człowieka”.40 Ale uwagi te zawierają również klucz do zrozumienia możliwości altruistycznego postępowania. Można bowiem ustanowić nierozerwalne powiązanie między ideą mojej przyjemności a ideą przyjemności innych członków społeczeństwa, do którego należę, tak że będzie ono przypominało produkt chemiczny, który jest czymś więcej niż zwykłą sumą jego składników. I nawet jeśli pierwotnie dążę do dobra społeczeństwa jedynie jako do środka przynoszącego moje dobro, mogę potem starać się o pierwsze nie zwracając żadnej uwagi na drugie.

Leave a reply

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>