Bradley zauważa, że każdy, kto zrozumiał rozdział o relacji i jakości z Appearance and Reality, „przekona się, że nasze doświadczenie, gdy jest relacyjne, jest nieprawdziwe, i będzie musiał odrzucić, omal bez namysłu, wielką masę zjawisk” 58. Nie musimy zatem wiele mówić o jego krytyce przestrzeni, czasu, ruchu i przyczynowości. Wystarczy ukazać jego tok myślenia, odwołując się do krytyki przestrzeni i czasu.
więcej
We wstępie do swych Prolegomena to Ethics („Prolegomena do etyki”), opublikowanych pośmiertnie w 1883 r., Green nawiązuje do pokusy traktowania etyki, jakby była gałęzią przyrodoznawstwa. Pokusa ta jest wprawdzie zrozumiała. Przyrost bowiem wiedzy historycznej oraz rozwój teorii ewolucji podsuwa możliwość podania czysto naturalistycznego i genetycznego wyjaśnienia zjawisk życia moralnego. Ale co staje się wówczas z etyką rozumianą jako nauka normatywna? Odpowiedź brzmi, że filozof, „który ma odwagę głoszenia swych zasad, sprowadziwszy ich [naszych systemów etycznych] część spekulatywną do nauki przyrodniczej, musi całkowicie odrzucić część praktyczną, czyli zawierającą zalecenia”.7 Ale fakt, że sprowadzenie etyki do jakiejś dziedziny nauki przyrodniczej pociąga odrzucenie jej jako nauki normatywnej, powinien skłonić nas do ponownego rozważenia założeń czy warunków poznania i działania moralnego. Czy człowiek jest tylko dzieckiem natury? Czy też istnieje w nim zasada duchowa umożliwiająca poznanie – poznanie przyrody lub poznanie moralne?
więcej
Otóż Mili mówi o prawie przyczynowości, że „od powszechności tej prawdy zależy możliwość sprowadzania procesu indukcyjnego do pewnych reguł”.62 A z pewnością w praktyce zakłada, że każde zjawisko ma przyczynę w wyłożonym wyżej sensie. Wszystkie zjawiska natury są „bezwarunkowymi” następstwami uprzednich układów przyczyn.63 Każdy zaś umysł, który znałby czynniki przyczynowe istniejące w danej chwili, wraz z ich położeniami i prawami ich działania, „mógłby przepowiedzieć całe późniejsze dzieje wszechświata, chyba że interweniowałby później jakiś nowy akt woli jakiejś mocy, zdolnej roztaczać kontrolę nad światem”.64
więcej
Pearson oczywiście nie chce powiedzieć, że nauka polega po prostu na zapisywaniu czuć czy wrażeń zmysłowych. Z wrażeń wyprowadza się pojęcia, a wnioskowanie dedukcyjne jest istotną cechą metody naukowej. Nauka opiera się jednak na czuciach i na nich się kończy, w tym sensie, że w toku weryfikacji sprawdzamy wnioski rozumowań. Jako zasób zdań nauka jest konstrukcją umysłu, lecz opiera się, by tak rzec, na obu końcach na wrażeniach zmysłowych.
więcej
